Ga er eens voor zitten, beide voeten stevig op de grond, rustig ademhalen, storende factoren weg en stel je dan het volgende eens voor:
Je bent nu 80 jaar, je kunt jezelf nog prima redden in het leuke appartement, met lift. Helaas woon je alleen, maar de drie kinderen komen geregeld op bezoek. Ook de 5 kleinkinderen zijn dol op je en komen regelmatig een dropje uit de droppot pakken. Je doet dagelijks een boodschapje, je gaat een keer per week naar de kaartclub en in de avond amuseer je je met televisiekijken. Je bent elke dag dankbaar dat je nog een goede gezondheid bezit. Een klein pufje en een plastablet daargelaten. De huisarts ziet je zo'n twee keer per jaar.
Het is vandaag een zonnige lentedag en je besluit een een lekkere wandeling in de buurt te maken. Beweging en een zonnetje dragen tenslotte bij tot een goede gezondheid!
Zo gezegd, zo gedaan.....je geniet van de ontluikende bloesem en kijkt gelukzalig om je heen: wat een bofferd !!
Maar dan gebeurt het: Je ziet de omhooggekomen stoeptegel niet en je komt lelijk ten val. Meteen schiet er door je hoofd: dit is helemaal mis! Pijnscheuten schieten door je heup en been. Omhoog komen lukt niet. Gelukkig stappen er onmiddelijk een paar mensen op je af, ze geven ondersteuning en bellen 112. De ambulance komt en voor je het weet lig je op de SEH van het dichtsbijzijnde ziekenhuis. Onderzoek, foto, en dat komt de klap: gebroken heup. De inmiddels gebelde dochter staat je bij. Wat een toestand! Van de dokter hoor je dat je geopereerd gaat worden: vanmiddag nog en anders morgen. Wel graag nuchter blijven. Vocht gaat via het infuus. Na een flinke shot morfine tegen de pijn lig je in een ziekenhuisbed, tussen twee bedhekken ( vond je goed), op de verpleegafdeling. De zusters zijn aardig en helpen waar ze kunnen. Maar dat plassen op de po valt niet mee, het lukt niet. Tja, dan moet er een katheter in, loopt de plas goed af en hoef je niet op die vervelden po. Je hebt ook wel zin in iets te eten , maar dat mag nog niet. Wachten, weet je nog.
Die nacht kun je de draai niet vinden van de pijn en het moeilijke liggen. Ook het infuus is lastig. Maar de nacht gaat voorbij en rond negen uur kun je naar de operatiekamer. Gelukkig maar, daarna zal het wel snel beter gaan!
Het volgende moment zit je zoon naast je bed. Je kijkt eens voorzichtig om je heen . Een vieze smaak in de mond, infuus en katheter zitten er nog steeds. Ook hangt er nog iets raars langs je bed. De zuster zegt dat dat een drain is. Ze geeft nog iets tegen de pijn en zo soes je de dag door.
Wanneer het donker wordt snap je er niets meer van: weg met dat infuus, waar is mijn stoel en lampje. Je moet naar de wc en wil het bed uitstappen. Er zit van alles in de weg en je probeert toch of je uit dat bed kan. De kinderen hebben je mooi in de steek gelaten. Je hoort van allerlei geluiden in de verte. Je snapt er helemaal niets meer van....waar ben ik toch!!! Ondanks de pijn steek je toch je benen het bed uit om naar toilet te gaan. Verrek: het lukt niet. Zo raak je steeds meer verstrikt in de slangen en toestanden en er komt een moment: ik weet het niet meer...........
Na een paar minuten wordt je met zachte, doch dwingende, hand weer in het bed gelegd. Je hoort vaag wat woorden: u moet rustig blijven liggen, u bent net geopereerd, u moet op de nieuwe heup letten!!
En u hoort nog net de zusters tegen elkaar zeggen: volgens mij is die mevrouw delirant!! Wat dat is?
Zo begon het symposium over de oudere mens in het ziekenhuis. Een simpele val met enorme gevolgen. En voor allen heel herkenbaar. Zelfs deze, ogenschijnlijk, gezonde dame van 80 overkomt het. Het delier in een ziekenhuis...wat een drama voor deze mensen! En het komt zo vaak voor.....hoe is dat nou te voorkomen?
We weten dat de oudere mens hier veel risico op loopt. We proberen vanalles te bedenken om het tegen te gaan. We vullen risicolijsten in, proberen het op tijd te signaleren, ondernemen actie, dragen over, mopperen over de onmogelijkheden, melden incidenten.....en sjouwen ons suf.
De eerst conclusie die we te horen krijgen is dat we teveel kijken naar het opnameprobleem, de gehele mens wordt niet gezien. Het is de "heup" die het doet! Terwijl we met ons allen weten dat de mens met hoge leeftijd een enorm risico op allerlei problemen loopt. 1 dagje liggen betekent: stijging van kansen op functieverlies, cognitieve beperkingen, mobiliteitsstoornissen, infecties enz. Per dag langer gaan alle kansen in het kwadraat omhoog.
De ouderen zijn en blijven kwetsbaar, alle risicolijsten ten spijt. Dit is een vast gegeven!
Volgens de nieuwste richtlijnen kunnen we met vier eenvoudige vragen de kwetsbaarheid in kaart brengen. Niks risicolijsten, vragenlijsten......4 simpele vraagjes voldoen:
- heeft persoon na het 14e jaar nog opleiding genoten?
- Heeft persoon hulp nodig bij reizen?
- Gebruikt persoon een hulpmiddel bij lopen?
- Heeft persoon hulp nodig bij het regelen van de financiën?
Simpel dus.....
En dan nog zullen we om het probleem delier aan te pakken meer moeten doen. Gebleken is dat we ons moeten richten op activiteiten voor de oudere mens, dat ze zo snel mogelijk dat bed uit moeten, dat ze goed kunnen zien en horen, dat de vochtbalans goed is en dat ze in de nacht slapen. ( eenvoudig: bezig zijn, lopen, rondkijken en horen, eten en drinken en goed slapen: hoe simpel!!!)
Maar ja, wij willen wel, maar we hebben meer nodig dan "wij". En dan valt te denken aan: intern support van het het ziekenhuisbestuur, een goede leiding, loyaal zijn, vasthouden aan bepaalde regelingen en afspraken, positief zijn en samenwerken.
En valt er niet te denken aan nog meer dingen: ziekenhuis thuis? Een huiskamer op de afdeling? Zweedse band de deur uit ja of nee? Toch wat meer liefde van de neuroloog voor de geriater? Meer scholing en uitwisselen van ervaring? Rooming-in van familie?
Stel je voor!!!!!
Dit was les 1 van het symposium....wordt vervolgd
Geen opmerkingen:
Een reactie posten