Pasen 2011 komt er weer aan. De vooruitzichten zijn volgens Piet en consorte geweldig. Ik heb de mazzel om vrij te zijn, Pieter is vrij en dat betekent dat we na moeten gaan denken over hoe die dagen door te brengen. Aan eieren zoeken doen we niet meer. De kinders hebben eigen bezigheden....daar hoeven we niet voor thuis te blijven. Zullen we gaan fietsen eerste Paasdag? Hmmm, klinkt aanlokkelijk. Laten we dat doen.
Volgende probleem is : waarheen? Routeboekje, knooppuntenboekje, op internet gekeken: er zijn zat mogelijkheden.....
Zullen we eens gek doen? Hoezo? We kunnen broer en schoonzus in Asten bellen of ze thuis zijn en dan daarheen fietsen? Hmmmm, is wel een eind! Ja, dat is zo, maar we hebben de hele dag de tijd.
Zo gezegd, zo gedaan. De familie is thuis, we zijn welkom en een boterhammetje kunnen we ook nog krijgen. Denken jullie eraan: het is wel ver!!!! Zeer stoer melden we dat dat niet uitmaakt. De conditie is goed, de fietsen deugen en we nemen koffie voor onderweg mee. 56 km heen en 56 km terug zegt de routebeschrijving.
Zondagochtend 7.00 uur staan we op, het paasontbijtje slaan we over; het is koffiezetten, boterhammetje, appeltje en fles water mee: 8.00 uur zitten we op de fiets!! De routebeschrijving wordt met afdelingstape vastgezet aan het stuur, het vest is aan en hup: de fiets op. De elektrieke ondersteuning op de laagste stand. Vol goede moed vertrekken we, het is nog fris en windstil. Een prachtige dag om heerlijk te fietsen. Na een uur bereiken we Mill en gaan daar op een bankje een kop koffie nuttigen, met stroopwafel. Deze caloriebom peddelen we er toch af!!
4,5 km rechts, 3 km links, na 50 m. Oversteken......het verloopt redelijk. De routeplanner is niet helemaal correct. Moeten we links straat A in, gaat straat A naar rechts en heet links anders? Gelukkig spreken we onze talen en in het Hollands vragen we aan voorbijgangers hoe het dan wel moet. Zo komen we steeds verder en verstrijken de uren. Op het fietspad van de Midden-Peelweg rusten we nog een keer: het met kaas belegde broodje gaat naar binnen. Nu moeten we het redden tot ons einddoel!! Het fietsen gaat goed, we zitten gemiddeld rond de 20 km per uur. Zoals het ernaar uit ziet zitten we om 11.45 uur bij broerlief aan de koffie.
En dat is een zalig moment: einddoel bereikt!!! Broer komt aanzetten met washand en handdoek ( om op te frissen), de verlengsnoer komt naar buiten om de accu van mijn fiets weer op te laden, de koffie pruttelt en we kunnen onze spieren even losschudden. Het is heerlijk toeven daar in de tuin, we klessebessen gezellig bij en vergeten dat we al een kleine 4 uren gefietst hebben. Dat geeft goede moed voor de terugweg: appeltje-eitje!!!! Broer en schoonzus vonden een boterham kaal en verrasten ons met een Brabantse lekkernij: asperges, aardappeltje, eitje, ham, gekruide tomaatjes: super! Met als toetje een mini-magnum-bom. Maakt het uit......fietsen we er op de terugweg af!!
Rond 15.00 uur staan we maar eens op: we gaan de terugweg aanvaarden. Inmiddels merken we dat er een heerlijk warm windje waait, uitgerekend moeten we daar dus tegenin! De routeplanner voor de terugreis tevoorschijn gehaald, zoen, zoen en driedubbel dank voor de heerlijke maaltijd.....we vertrekken weer, wetende dat we zo'n drie uren tegen de wind in moeten fietsen. Bovendien is het ook wat warmer dan vanochtend. En nu gaan we aan de sneldheidsmeter merken dat het allemaaal niet zo snel meer gaat. Pff, de wind blaast in de oren, beetje babbelen is er niet bij. Links, rechts, na 5 km weer de eerste afslag....zo gaan we kilometer na kilometer verder. Effe staan.....de kont doet zo'n zeer; voel jij ook je kuiten zo? Nee, we moeten aan de linkerkant rijden, niet rechts? Potver..... ( is gecensureerd) . In Mill eten we op hetzelfde bankje als in de ochtend, onze appels. De laatste koolhydraten die ons moeten helpen thuis te komen. Zo tegen half zes komen we op bekend terrein: nog de brug over de Maas richting Walrick. En dan niet richting Nijmegen, Elise, want dan kom je in Malden uit!! Gelukkig hebben we de laatste kilometers de wind in de rug en zijn we kwart over zes thuis. Wanneer we van ons ros afstappen voelen we het: onze benen, heupen, onze kuiten en onze kont: wat doen ze zeer!!!! We kijken elkaar aan en grijnzen maar een beetje. Hup, naar binnen, de onderweg gekochte asperges voor morgen, in de koelkast, en dan zitten. Er breekt een tijd aan kreunen, zuchten en steunen. We weten geen raad wat vocht naar binnen te werken en onze handen onder het verkoelende kraanwater te houden. Zoals geleerd bij de fitness starten we een cooling-down. Rekken en strekken onze afgepeigerde spieren. We concluderen dat het toch wel een beetje ver was en dat de wind ALTIJD tegen was! Morgen doen we niks, we stellen rommelen in de tuin uit.
Oh, oh, moeten we nou ook nog wat eten? Ja, doe nou maar....dat is altijd beter. We slepen ons aan een goede maaltijdsoep, met een broodje uit de oven. Daarna maar eens onder de douche. Zo komen we na een paar uurtjes zuchten en steunen een beetje bij. Maar onze konten en kuiten voelen we de rest van de avond nog wel.
Nog een rondje fietsen, Pieter? Wandelen mag ook!!! Raad eens zijn reactie...............
zondag 24 april 2011
maandag 18 april 2011
MENEER ALZHEIMER WOONT IN DE HAGERT
Juni 2008:
Mijn telefoon rammelt...."mevrouw, er is plaats voor uw moeder in de Hagert. Ze mag daar morgen komen. Misschien heeft u vanmiddag tijd voor de intake." Ik val bijna van mijn stoel af: ma staat pas twee weken op de wachtlijst voor de Hagert en er is nu al plek!!!! Onmiddelijk gaan er vele gedachten door mijn hoofd die omgezet moeten worden in daden. Als eerste is daar het moment van HET BESLUIT: Ja, onze moeder gaat naar de Hagert. De tweede daad is mijn broer bellen om de verhuizing van de spullen te regelen. Dan het verzorgingstehuis van ma: de verhuizing is een feit. Afspraak maken om ma op te halen.
Vervolgens als een speer, op de fiets, naar de Hagert voor de intake. PFFFFFFF!!!!! Nog nahijgend volgt er een gedegen intakegesprek. Ze moeten tenslotte weten wie ze in huis krijgen. Ma komt in het `groene` huisje. Ik bekijk haar kamer en bedenk dat er wel iets sfeervols van te maken is. De vitrinekast met haar geliefde poppen kan er in elk geval staan.
Er volgt een dag om nooit te vergeten. Om de verhuizing te verlichten vertellen we ma dat ze gaat logeren. We moeten wat. Op een mooie plek, waar nog meer mensen logeren. Schoonzus en ik helpen ma in de auto en rijden weg. Broer en consorte staan klaar om de belangrijkste spullen mee te nemen. De rest zoeken we later wel uit. De tafel, stoel, kast en poppen, kleren: dat alles gaat meteen mee.
Aangekomen in de Hagert worden we verwelkomd. Koffie, thee, kennismaken met de andere bewoners. Ma vindt het maar niks. Ze voelt het natuurlijk feilloos aan. Ze wil weg, terug naar huis. Ze vindt me een trut en een vals kreng!! Ik laat haar woorden van me af glijden. Hoe moeilijk dan ook: dit moet en is het beste! Ondertussen komt de wagen met spullen aan en zie ik de mannen heen en weer lopen met spullen. Als de wiedeweerga is de kamer van ma ingericht, poppen in de kast. Zo hopen we haar plekje naar haar zin te maken. Ma heeft echter in de gaten dat die auto er voor haar is. Die kan haar wel terug naar huis brengen. Ze is niet van plan te blijven!!!
Liefdevol wordt ze opgevangen en kunnen wij na een poosje weg gaan. Het voelt alsof je je kind voor het eerst naar de creche hebt gebracht!! Het moet goed zijn, maar nu nog even niet en ik voel me verdomd schuldig!!!!
April 2011: Bijna drie jaren verblijft mijn moeder met meneer Alzheimer op de Hagert. Hij omarmt haar steeds meer. Ik heb er inmiddels heel wat bezoekjes afgelegd. Bezoekjes met een lach en bezoekjes met een traan Het is een geweldige plek voor mijn moeder! Ze woont er op een mooie locatie in een prachtige omgeving. De verzorgenden kennen haar ups en downs, maken het heel gezellig en er kan van alles. Ze gaan er eens een keer op uit met ma, dan worden er weer bloemstukjes gemaakt. Er wordt gewandeld, er wordt gekookt....kortom: aan huiselijke sfeer ontbreekt het niet! De informatie en communicatie verloopt soepel en is helder. Als familie ben je welkom.
Zo ook vanmiddag. Prachtig weer, ma liep met andere bewoners en de verzorgende buiten. Ze maakte her en der een praatje. Toen ze mij zag werd ze plots boos. Ik kwam er aan zonder vest of jas aan , en dat vond ze veel te koud!! Haar humeur sloeg om en ze liep boos de schitterende oprijlaan af. Ik er achteraan. Ma was niet voor rede vatbaar en ze bleef maar lopen.....tot het einde van de laan. Hier moest de keuze gemaakt worden: linksaf, rechtsaf, rechtdoor of terug. Ma keek eens rond en zei: ik wil terug naar huis. Met ferme passen liep ze terug naar de Hagert..............de Hagert is haar (t)huis. Een mooier compliment is niet te maken!!!
(ter gelegenheid van het vijfjarig bestaan van de Hagert)
Mijn telefoon rammelt...."mevrouw, er is plaats voor uw moeder in de Hagert. Ze mag daar morgen komen. Misschien heeft u vanmiddag tijd voor de intake." Ik val bijna van mijn stoel af: ma staat pas twee weken op de wachtlijst voor de Hagert en er is nu al plek!!!! Onmiddelijk gaan er vele gedachten door mijn hoofd die omgezet moeten worden in daden. Als eerste is daar het moment van HET BESLUIT: Ja, onze moeder gaat naar de Hagert. De tweede daad is mijn broer bellen om de verhuizing van de spullen te regelen. Dan het verzorgingstehuis van ma: de verhuizing is een feit. Afspraak maken om ma op te halen.
Vervolgens als een speer, op de fiets, naar de Hagert voor de intake. PFFFFFFF!!!!! Nog nahijgend volgt er een gedegen intakegesprek. Ze moeten tenslotte weten wie ze in huis krijgen. Ma komt in het `groene` huisje. Ik bekijk haar kamer en bedenk dat er wel iets sfeervols van te maken is. De vitrinekast met haar geliefde poppen kan er in elk geval staan.
Er volgt een dag om nooit te vergeten. Om de verhuizing te verlichten vertellen we ma dat ze gaat logeren. We moeten wat. Op een mooie plek, waar nog meer mensen logeren. Schoonzus en ik helpen ma in de auto en rijden weg. Broer en consorte staan klaar om de belangrijkste spullen mee te nemen. De rest zoeken we later wel uit. De tafel, stoel, kast en poppen, kleren: dat alles gaat meteen mee.
Aangekomen in de Hagert worden we verwelkomd. Koffie, thee, kennismaken met de andere bewoners. Ma vindt het maar niks. Ze voelt het natuurlijk feilloos aan. Ze wil weg, terug naar huis. Ze vindt me een trut en een vals kreng!! Ik laat haar woorden van me af glijden. Hoe moeilijk dan ook: dit moet en is het beste! Ondertussen komt de wagen met spullen aan en zie ik de mannen heen en weer lopen met spullen. Als de wiedeweerga is de kamer van ma ingericht, poppen in de kast. Zo hopen we haar plekje naar haar zin te maken. Ma heeft echter in de gaten dat die auto er voor haar is. Die kan haar wel terug naar huis brengen. Ze is niet van plan te blijven!!!
Liefdevol wordt ze opgevangen en kunnen wij na een poosje weg gaan. Het voelt alsof je je kind voor het eerst naar de creche hebt gebracht!! Het moet goed zijn, maar nu nog even niet en ik voel me verdomd schuldig!!!!
April 2011: Bijna drie jaren verblijft mijn moeder met meneer Alzheimer op de Hagert. Hij omarmt haar steeds meer. Ik heb er inmiddels heel wat bezoekjes afgelegd. Bezoekjes met een lach en bezoekjes met een traan Het is een geweldige plek voor mijn moeder! Ze woont er op een mooie locatie in een prachtige omgeving. De verzorgenden kennen haar ups en downs, maken het heel gezellig en er kan van alles. Ze gaan er eens een keer op uit met ma, dan worden er weer bloemstukjes gemaakt. Er wordt gewandeld, er wordt gekookt....kortom: aan huiselijke sfeer ontbreekt het niet! De informatie en communicatie verloopt soepel en is helder. Als familie ben je welkom.
Zo ook vanmiddag. Prachtig weer, ma liep met andere bewoners en de verzorgende buiten. Ze maakte her en der een praatje. Toen ze mij zag werd ze plots boos. Ik kwam er aan zonder vest of jas aan , en dat vond ze veel te koud!! Haar humeur sloeg om en ze liep boos de schitterende oprijlaan af. Ik er achteraan. Ma was niet voor rede vatbaar en ze bleef maar lopen.....tot het einde van de laan. Hier moest de keuze gemaakt worden: linksaf, rechtsaf, rechtdoor of terug. Ma keek eens rond en zei: ik wil terug naar huis. Met ferme passen liep ze terug naar de Hagert..............de Hagert is haar (t)huis. Een mooier compliment is niet te maken!!!
(ter gelegenheid van het vijfjarig bestaan van de Hagert)
zaterdag 16 april 2011
IN PRINCIPE
Zo'n 20 zorgkundigen sluiten aan bij de eerste workshop van die middag. We zijn zeer nieuwsgierig naar wat ons bijgebracht gaat worden over medisch-ethische kwesties. Door ervaring, schade en schande wijs geworden roepen we steeds van alles over wel of niet behandelen, brengen we heel gewoon infuzen en sondes in, en is het gebruik van de beroemde en beruchte Zweedse Band en polsbanden nog steeds aan de orde. Dit alles zonder echte toestemming van de patiënt!!!! Vraag maar eens wat hij of zij wil.....
En dan denk ik aan een van de laatste dilemma's waar ik bij betrokken ben geweest:
Zondagavond: een man van 82 jaar, licht verstandelijk beperkt, gevallen door een lichte beroerte, opname en, je raadt het al, longontsteking en delier! Hij wil het bed uit, sputtert tegen bij alles wat je doet, de mensen om hem heen vreemd, het bed vreemd, slang in de arm, telkens bloeddruk meten en hij weet niet waar heen te gaan als hij naar toilet moet want er zitten hekken om het bed. Arme man, hij kan het niet meer volgen en moet dit alles nog beleven en doorstaan op zijn leeftijd. Vragen wat hij wil is niet mogelijk. En dan gebeurt het: hij trekt zijn infuus eruit.......hoe nu verder? Ik besluit de dokter te bellen: hoe nu verder? Tegen zijn zin dat infuus weer inbrengen?
In principe brengen we dat infuus weer in. De longontsteking wordt behandeld. In principe kan hij daar weer van opknappen en na enige revalidatie mogelijk weer terug naar zijn vertrouwde omgeving....maar tegen welke prijs?
Zo gebeurde dat op die zondagavond: meneer in een Zweedse band, polsen vast aan die band ( volgens de geldende protocollen) en met drie man sterk het infuus weer in zijn broze bloedvat gekregen.Wat stribbelde hij tegen! De dokter van dienst besloot tot inbrengen van het infuus met als opmerking erbij dat er op maandag, tijdens de visite, opnieuw beleid bepaald kon worden, in overleg met familie. Dit was niet iets voor de zondagavond!!
Deze casus gaat door me heen terwijl ik luister naar de, op een grote Intensive Care werkende, medisch ethicus. De man vertelt bevlogen, gebruikt heel herkenbare casussen en ik merk dat iedereen zeer geboeid is: je hebt van die natuurtalenten!!!
Wat is ethiek?
Nadenken over wat normaal is, wat waardevol is, wat de moraal is. En die wordt o.a. mede bepaald door opvoeding, maatschappij en religie.
In de zorg wordt er ook veel over nagedacht. Daarbij worden de principes van de gezondheidszorg gevolgd.
- Het principe van recht op autonomie. Elke mens handelt zelfstandig en onafhankelijk. Het handelen is vrijwillig, past bij de persoon ( authentiek) en is doelbewust met medeneming van alternatieven. Werkers in de zorg respecteren dit principe als zij de patiënt in staat stellen autonoom te handelen. Autonomie kan worden beperkt door angst, pijn,en beperkingen in het denken.
- Het principe van "wel"doen. Handelen in de zorg moet het goede bevorderen en/of tot stand brengen.
- Het principe van niet schaden. Handelen mag niet betekenen dat er schade aangebracht wordt. Tussen "wel"doen en niet schaden bestaat een geleidelijke overgang. Natuurlijk is bloed prikken soms nodig om "wel"doen te bereiken. Maar in de praktijk wordt er wat afgeprikt en andere schade aangebracht.
- Het principe van rechtvaardigheid. Dit principe gaat over de maatschappij. Hoe wordt de zorg eerlijk over de mensen verdeeld? Waar liggen de grenzen? Wat te doen met ongezond leven? Wat betekent religie ? Nuttig? Zeldzame ziektes?
En dan denk ik aan die meneer. In de nacht van donderdag op vrijdag, zijn hand in mijn hand, overleed hij. Op maandag is na goed overleg het beleid veranderd . Nu voel ik mij schuldig om die zondagavond: met drie man sterk, in de band, is door ons een infuus ingebracht!!
De workshop was te kort, er blijven vele vragen, vele dilemma's, veel om over te praten.......maar in principe probeer ik deze principes mee te nemen in mijn werkzame leven!!!
En dan denk ik aan een van de laatste dilemma's waar ik bij betrokken ben geweest:
Zondagavond: een man van 82 jaar, licht verstandelijk beperkt, gevallen door een lichte beroerte, opname en, je raadt het al, longontsteking en delier! Hij wil het bed uit, sputtert tegen bij alles wat je doet, de mensen om hem heen vreemd, het bed vreemd, slang in de arm, telkens bloeddruk meten en hij weet niet waar heen te gaan als hij naar toilet moet want er zitten hekken om het bed. Arme man, hij kan het niet meer volgen en moet dit alles nog beleven en doorstaan op zijn leeftijd. Vragen wat hij wil is niet mogelijk. En dan gebeurt het: hij trekt zijn infuus eruit.......hoe nu verder? Ik besluit de dokter te bellen: hoe nu verder? Tegen zijn zin dat infuus weer inbrengen?
In principe brengen we dat infuus weer in. De longontsteking wordt behandeld. In principe kan hij daar weer van opknappen en na enige revalidatie mogelijk weer terug naar zijn vertrouwde omgeving....maar tegen welke prijs?
Zo gebeurde dat op die zondagavond: meneer in een Zweedse band, polsen vast aan die band ( volgens de geldende protocollen) en met drie man sterk het infuus weer in zijn broze bloedvat gekregen.Wat stribbelde hij tegen! De dokter van dienst besloot tot inbrengen van het infuus met als opmerking erbij dat er op maandag, tijdens de visite, opnieuw beleid bepaald kon worden, in overleg met familie. Dit was niet iets voor de zondagavond!!
Deze casus gaat door me heen terwijl ik luister naar de, op een grote Intensive Care werkende, medisch ethicus. De man vertelt bevlogen, gebruikt heel herkenbare casussen en ik merk dat iedereen zeer geboeid is: je hebt van die natuurtalenten!!!
Wat is ethiek?
Nadenken over wat normaal is, wat waardevol is, wat de moraal is. En die wordt o.a. mede bepaald door opvoeding, maatschappij en religie.
In de zorg wordt er ook veel over nagedacht. Daarbij worden de principes van de gezondheidszorg gevolgd.
- Het principe van recht op autonomie. Elke mens handelt zelfstandig en onafhankelijk. Het handelen is vrijwillig, past bij de persoon ( authentiek) en is doelbewust met medeneming van alternatieven. Werkers in de zorg respecteren dit principe als zij de patiënt in staat stellen autonoom te handelen. Autonomie kan worden beperkt door angst, pijn,en beperkingen in het denken.
- Het principe van "wel"doen. Handelen in de zorg moet het goede bevorderen en/of tot stand brengen.
- Het principe van niet schaden. Handelen mag niet betekenen dat er schade aangebracht wordt. Tussen "wel"doen en niet schaden bestaat een geleidelijke overgang. Natuurlijk is bloed prikken soms nodig om "wel"doen te bereiken. Maar in de praktijk wordt er wat afgeprikt en andere schade aangebracht.
- Het principe van rechtvaardigheid. Dit principe gaat over de maatschappij. Hoe wordt de zorg eerlijk over de mensen verdeeld? Waar liggen de grenzen? Wat te doen met ongezond leven? Wat betekent religie ? Nuttig? Zeldzame ziektes?
En dan denk ik aan die meneer. In de nacht van donderdag op vrijdag, zijn hand in mijn hand, overleed hij. Op maandag is na goed overleg het beleid veranderd . Nu voel ik mij schuldig om die zondagavond: met drie man sterk, in de band, is door ons een infuus ingebracht!!
De workshop was te kort, er blijven vele vragen, vele dilemma's, veel om over te praten.......maar in principe probeer ik deze principes mee te nemen in mijn werkzame leven!!!
woensdag 13 april 2011
STEL JE VOOR.......
Ga er eens voor zitten, beide voeten stevig op de grond, rustig ademhalen, storende factoren weg en stel je dan het volgende eens voor:
Je bent nu 80 jaar, je kunt jezelf nog prima redden in het leuke appartement, met lift. Helaas woon je alleen, maar de drie kinderen komen geregeld op bezoek. Ook de 5 kleinkinderen zijn dol op je en komen regelmatig een dropje uit de droppot pakken. Je doet dagelijks een boodschapje, je gaat een keer per week naar de kaartclub en in de avond amuseer je je met televisiekijken. Je bent elke dag dankbaar dat je nog een goede gezondheid bezit. Een klein pufje en een plastablet daargelaten. De huisarts ziet je zo'n twee keer per jaar.
Het is vandaag een zonnige lentedag en je besluit een een lekkere wandeling in de buurt te maken. Beweging en een zonnetje dragen tenslotte bij tot een goede gezondheid!
Zo gezegd, zo gedaan.....je geniet van de ontluikende bloesem en kijkt gelukzalig om je heen: wat een bofferd !!
Maar dan gebeurt het: Je ziet de omhooggekomen stoeptegel niet en je komt lelijk ten val. Meteen schiet er door je hoofd: dit is helemaal mis! Pijnscheuten schieten door je heup en been. Omhoog komen lukt niet. Gelukkig stappen er onmiddelijk een paar mensen op je af, ze geven ondersteuning en bellen 112. De ambulance komt en voor je het weet lig je op de SEH van het dichtsbijzijnde ziekenhuis. Onderzoek, foto, en dat komt de klap: gebroken heup. De inmiddels gebelde dochter staat je bij. Wat een toestand! Van de dokter hoor je dat je geopereerd gaat worden: vanmiddag nog en anders morgen. Wel graag nuchter blijven. Vocht gaat via het infuus. Na een flinke shot morfine tegen de pijn lig je in een ziekenhuisbed, tussen twee bedhekken ( vond je goed), op de verpleegafdeling. De zusters zijn aardig en helpen waar ze kunnen. Maar dat plassen op de po valt niet mee, het lukt niet. Tja, dan moet er een katheter in, loopt de plas goed af en hoef je niet op die vervelden po. Je hebt ook wel zin in iets te eten , maar dat mag nog niet. Wachten, weet je nog.
Die nacht kun je de draai niet vinden van de pijn en het moeilijke liggen. Ook het infuus is lastig. Maar de nacht gaat voorbij en rond negen uur kun je naar de operatiekamer. Gelukkig maar, daarna zal het wel snel beter gaan!
Het volgende moment zit je zoon naast je bed. Je kijkt eens voorzichtig om je heen . Een vieze smaak in de mond, infuus en katheter zitten er nog steeds. Ook hangt er nog iets raars langs je bed. De zuster zegt dat dat een drain is. Ze geeft nog iets tegen de pijn en zo soes je de dag door.
Wanneer het donker wordt snap je er niets meer van: weg met dat infuus, waar is mijn stoel en lampje. Je moet naar de wc en wil het bed uitstappen. Er zit van alles in de weg en je probeert toch of je uit dat bed kan. De kinderen hebben je mooi in de steek gelaten. Je hoort van allerlei geluiden in de verte. Je snapt er helemaal niets meer van....waar ben ik toch!!! Ondanks de pijn steek je toch je benen het bed uit om naar toilet te gaan. Verrek: het lukt niet. Zo raak je steeds meer verstrikt in de slangen en toestanden en er komt een moment: ik weet het niet meer...........
Na een paar minuten wordt je met zachte, doch dwingende, hand weer in het bed gelegd. Je hoort vaag wat woorden: u moet rustig blijven liggen, u bent net geopereerd, u moet op de nieuwe heup letten!!
En u hoort nog net de zusters tegen elkaar zeggen: volgens mij is die mevrouw delirant!! Wat dat is?
Zo begon het symposium over de oudere mens in het ziekenhuis. Een simpele val met enorme gevolgen. En voor allen heel herkenbaar. Zelfs deze, ogenschijnlijk, gezonde dame van 80 overkomt het. Het delier in een ziekenhuis...wat een drama voor deze mensen! En het komt zo vaak voor.....hoe is dat nou te voorkomen?
We weten dat de oudere mens hier veel risico op loopt. We proberen vanalles te bedenken om het tegen te gaan. We vullen risicolijsten in, proberen het op tijd te signaleren, ondernemen actie, dragen over, mopperen over de onmogelijkheden, melden incidenten.....en sjouwen ons suf.
De eerst conclusie die we te horen krijgen is dat we teveel kijken naar het opnameprobleem, de gehele mens wordt niet gezien. Het is de "heup" die het doet! Terwijl we met ons allen weten dat de mens met hoge leeftijd een enorm risico op allerlei problemen loopt. 1 dagje liggen betekent: stijging van kansen op functieverlies, cognitieve beperkingen, mobiliteitsstoornissen, infecties enz. Per dag langer gaan alle kansen in het kwadraat omhoog.
De ouderen zijn en blijven kwetsbaar, alle risicolijsten ten spijt. Dit is een vast gegeven!
Volgens de nieuwste richtlijnen kunnen we met vier eenvoudige vragen de kwetsbaarheid in kaart brengen. Niks risicolijsten, vragenlijsten......4 simpele vraagjes voldoen:
- heeft persoon na het 14e jaar nog opleiding genoten?
- Heeft persoon hulp nodig bij reizen?
- Gebruikt persoon een hulpmiddel bij lopen?
- Heeft persoon hulp nodig bij het regelen van de financiën?
Simpel dus.....
En dan nog zullen we om het probleem delier aan te pakken meer moeten doen. Gebleken is dat we ons moeten richten op activiteiten voor de oudere mens, dat ze zo snel mogelijk dat bed uit moeten, dat ze goed kunnen zien en horen, dat de vochtbalans goed is en dat ze in de nacht slapen. ( eenvoudig: bezig zijn, lopen, rondkijken en horen, eten en drinken en goed slapen: hoe simpel!!!)
Maar ja, wij willen wel, maar we hebben meer nodig dan "wij". En dan valt te denken aan: intern support van het het ziekenhuisbestuur, een goede leiding, loyaal zijn, vasthouden aan bepaalde regelingen en afspraken, positief zijn en samenwerken.
En valt er niet te denken aan nog meer dingen: ziekenhuis thuis? Een huiskamer op de afdeling? Zweedse band de deur uit ja of nee? Toch wat meer liefde van de neuroloog voor de geriater? Meer scholing en uitwisselen van ervaring? Rooming-in van familie?
Stel je voor!!!!!
Dit was les 1 van het symposium....wordt vervolgd
Je bent nu 80 jaar, je kunt jezelf nog prima redden in het leuke appartement, met lift. Helaas woon je alleen, maar de drie kinderen komen geregeld op bezoek. Ook de 5 kleinkinderen zijn dol op je en komen regelmatig een dropje uit de droppot pakken. Je doet dagelijks een boodschapje, je gaat een keer per week naar de kaartclub en in de avond amuseer je je met televisiekijken. Je bent elke dag dankbaar dat je nog een goede gezondheid bezit. Een klein pufje en een plastablet daargelaten. De huisarts ziet je zo'n twee keer per jaar.
Het is vandaag een zonnige lentedag en je besluit een een lekkere wandeling in de buurt te maken. Beweging en een zonnetje dragen tenslotte bij tot een goede gezondheid!
Zo gezegd, zo gedaan.....je geniet van de ontluikende bloesem en kijkt gelukzalig om je heen: wat een bofferd !!
Maar dan gebeurt het: Je ziet de omhooggekomen stoeptegel niet en je komt lelijk ten val. Meteen schiet er door je hoofd: dit is helemaal mis! Pijnscheuten schieten door je heup en been. Omhoog komen lukt niet. Gelukkig stappen er onmiddelijk een paar mensen op je af, ze geven ondersteuning en bellen 112. De ambulance komt en voor je het weet lig je op de SEH van het dichtsbijzijnde ziekenhuis. Onderzoek, foto, en dat komt de klap: gebroken heup. De inmiddels gebelde dochter staat je bij. Wat een toestand! Van de dokter hoor je dat je geopereerd gaat worden: vanmiddag nog en anders morgen. Wel graag nuchter blijven. Vocht gaat via het infuus. Na een flinke shot morfine tegen de pijn lig je in een ziekenhuisbed, tussen twee bedhekken ( vond je goed), op de verpleegafdeling. De zusters zijn aardig en helpen waar ze kunnen. Maar dat plassen op de po valt niet mee, het lukt niet. Tja, dan moet er een katheter in, loopt de plas goed af en hoef je niet op die vervelden po. Je hebt ook wel zin in iets te eten , maar dat mag nog niet. Wachten, weet je nog.
Die nacht kun je de draai niet vinden van de pijn en het moeilijke liggen. Ook het infuus is lastig. Maar de nacht gaat voorbij en rond negen uur kun je naar de operatiekamer. Gelukkig maar, daarna zal het wel snel beter gaan!
Het volgende moment zit je zoon naast je bed. Je kijkt eens voorzichtig om je heen . Een vieze smaak in de mond, infuus en katheter zitten er nog steeds. Ook hangt er nog iets raars langs je bed. De zuster zegt dat dat een drain is. Ze geeft nog iets tegen de pijn en zo soes je de dag door.
Wanneer het donker wordt snap je er niets meer van: weg met dat infuus, waar is mijn stoel en lampje. Je moet naar de wc en wil het bed uitstappen. Er zit van alles in de weg en je probeert toch of je uit dat bed kan. De kinderen hebben je mooi in de steek gelaten. Je hoort van allerlei geluiden in de verte. Je snapt er helemaal niets meer van....waar ben ik toch!!! Ondanks de pijn steek je toch je benen het bed uit om naar toilet te gaan. Verrek: het lukt niet. Zo raak je steeds meer verstrikt in de slangen en toestanden en er komt een moment: ik weet het niet meer...........
Na een paar minuten wordt je met zachte, doch dwingende, hand weer in het bed gelegd. Je hoort vaag wat woorden: u moet rustig blijven liggen, u bent net geopereerd, u moet op de nieuwe heup letten!!
En u hoort nog net de zusters tegen elkaar zeggen: volgens mij is die mevrouw delirant!! Wat dat is?
Zo begon het symposium over de oudere mens in het ziekenhuis. Een simpele val met enorme gevolgen. En voor allen heel herkenbaar. Zelfs deze, ogenschijnlijk, gezonde dame van 80 overkomt het. Het delier in een ziekenhuis...wat een drama voor deze mensen! En het komt zo vaak voor.....hoe is dat nou te voorkomen?
We weten dat de oudere mens hier veel risico op loopt. We proberen vanalles te bedenken om het tegen te gaan. We vullen risicolijsten in, proberen het op tijd te signaleren, ondernemen actie, dragen over, mopperen over de onmogelijkheden, melden incidenten.....en sjouwen ons suf.
De eerst conclusie die we te horen krijgen is dat we teveel kijken naar het opnameprobleem, de gehele mens wordt niet gezien. Het is de "heup" die het doet! Terwijl we met ons allen weten dat de mens met hoge leeftijd een enorm risico op allerlei problemen loopt. 1 dagje liggen betekent: stijging van kansen op functieverlies, cognitieve beperkingen, mobiliteitsstoornissen, infecties enz. Per dag langer gaan alle kansen in het kwadraat omhoog.
De ouderen zijn en blijven kwetsbaar, alle risicolijsten ten spijt. Dit is een vast gegeven!
Volgens de nieuwste richtlijnen kunnen we met vier eenvoudige vragen de kwetsbaarheid in kaart brengen. Niks risicolijsten, vragenlijsten......4 simpele vraagjes voldoen:
- heeft persoon na het 14e jaar nog opleiding genoten?
- Heeft persoon hulp nodig bij reizen?
- Gebruikt persoon een hulpmiddel bij lopen?
- Heeft persoon hulp nodig bij het regelen van de financiën?
Simpel dus.....
En dan nog zullen we om het probleem delier aan te pakken meer moeten doen. Gebleken is dat we ons moeten richten op activiteiten voor de oudere mens, dat ze zo snel mogelijk dat bed uit moeten, dat ze goed kunnen zien en horen, dat de vochtbalans goed is en dat ze in de nacht slapen. ( eenvoudig: bezig zijn, lopen, rondkijken en horen, eten en drinken en goed slapen: hoe simpel!!!)
Maar ja, wij willen wel, maar we hebben meer nodig dan "wij". En dan valt te denken aan: intern support van het het ziekenhuisbestuur, een goede leiding, loyaal zijn, vasthouden aan bepaalde regelingen en afspraken, positief zijn en samenwerken.
En valt er niet te denken aan nog meer dingen: ziekenhuis thuis? Een huiskamer op de afdeling? Zweedse band de deur uit ja of nee? Toch wat meer liefde van de neuroloog voor de geriater? Meer scholing en uitwisselen van ervaring? Rooming-in van familie?
Stel je voor!!!!!
Dit was les 1 van het symposium....wordt vervolgd
zaterdag 2 april 2011
EEN RUSTIG DAGJE
Relaxed werken vandaag! Het was zo'n zeldzaam dagje met ruim voldoende personeel. Zorg leveren zoals het moet, extra praatjes, rustig de kasten bijvullen, voorbereidend werk leveren voor de nationale D-day ( zie blog vorig jaar) en dan ook nog op tijd naar huis....een vrij weekend voor de boeg met uitzicht op zon en ruim 20 graden ( zegt Piet). Er valt niks te mopperen, te mekkeren en te zeuren.
Er wordt nog wat nagepraat over de reanimatie van gisteren.....debriefing noemen ze dat!! Het beneemt me nog de adem als ik eraan denk hoeveel mazzel die man heeft gehad dat we bij hem op de kamer waren. Toeval, toeval.....de ademhaling was weg, de kleur werd grauw, de ogen draaiden weg. Er was nog polsslag.....en die zakte langzaam weg. De inmiddels aanwezig arts gaf aan het reanimatieteam te bellen: 5555. En net toen we op het punt stonden met hartmassage te beginnen stonden de geseinde artsen en verpleegkundigen op de kamer. Na tien hectische, zeer gestroomlijnde minuten dwaalt de rust weer over de afdeling. Patiënt en personeel zijn naar de intensive care en we blijven achter met een rommelige kamer.....leeg!
Heel raar is het om die plotselinge daling van de adrenalinespiegel mee te maken. De uren daarna praten we zo links en rechts over het gebeuren na en kunnen alleen maar concluderen: wat een mazzel voor die man dat we erbij waren, anders was hij echt dood geweest!
Vandaag hebben we nog nagevraagd hoe het met hem is. De reanimatie is goed gelukt, maar verder is hij erg ziek. Nu maar duimen dat het niet voor niets is geweest.
Het volgende hot-item is op dit moment : het protocol fixatie oftewel vrijheidsbeperkende maatregelen. Op allerlei niveau's wordt erover gediscussieerd....de een weet het beter dan de ander!
Juridisch is er vanalles over te melden: WGBO, wilsonbekwaamheid, menswaardigheid, rapportage, ziekenhuisprotocollen, agressie, valpreventieve maatregelen. Wettelijk gezien is het gebruik van vrijheidsbeperkende maatregelen aan strenge regels gebonden en moet er zeer terughoudend mee omgegaan worden. De beroemde Zweedse band, ook in het CWZ in gebruik, wordt in de ban gedaan. Tafelbladen ( ter voorkoming van uit de stoel vallen) mogen niet meer aangebracht worden en de bedhekken mogen niet meer omhoog ( ter voorkoming van uit bed vallen) tenzij de patiënt het wil cq goedkeurt. Het gebruik van polsbanden om te voorkomen dat infuzen en sondes verwijderd worden staat ook ter discussie. En hetzelfde geldt voor maatregelen ter voorkoming van wegloopgedrag. Zonder twijfel vindt iedereen dat al die maatregelen niet nodig moeten zijn. De patiënt EN de mensen om hem/haar heen worden er absoluut niet gelukkiger van!! Maar hoe moeten we dan het vallen voorkomen, ervoor zorgen dat de patiënten niet weglopen en de sondes en infuzen laten blijven waar ze horen?
Het beste advies is 24/7 ernaast gaan zitten!!!! Individuele aandacht bieden.......
Alleen staat er in geen enkele wet/protocol of advies wie dat 24/7 moet doen.? Hoe moet dat in de nachtdienst, de avonddienst en in drukke tijden?
Wie de oplossing weet melde zich!!!
Er wordt nog wat nagepraat over de reanimatie van gisteren.....debriefing noemen ze dat!! Het beneemt me nog de adem als ik eraan denk hoeveel mazzel die man heeft gehad dat we bij hem op de kamer waren. Toeval, toeval.....de ademhaling was weg, de kleur werd grauw, de ogen draaiden weg. Er was nog polsslag.....en die zakte langzaam weg. De inmiddels aanwezig arts gaf aan het reanimatieteam te bellen: 5555. En net toen we op het punt stonden met hartmassage te beginnen stonden de geseinde artsen en verpleegkundigen op de kamer. Na tien hectische, zeer gestroomlijnde minuten dwaalt de rust weer over de afdeling. Patiënt en personeel zijn naar de intensive care en we blijven achter met een rommelige kamer.....leeg!
Heel raar is het om die plotselinge daling van de adrenalinespiegel mee te maken. De uren daarna praten we zo links en rechts over het gebeuren na en kunnen alleen maar concluderen: wat een mazzel voor die man dat we erbij waren, anders was hij echt dood geweest!
Vandaag hebben we nog nagevraagd hoe het met hem is. De reanimatie is goed gelukt, maar verder is hij erg ziek. Nu maar duimen dat het niet voor niets is geweest.
Het volgende hot-item is op dit moment : het protocol fixatie oftewel vrijheidsbeperkende maatregelen. Op allerlei niveau's wordt erover gediscussieerd....de een weet het beter dan de ander!
Juridisch is er vanalles over te melden: WGBO, wilsonbekwaamheid, menswaardigheid, rapportage, ziekenhuisprotocollen, agressie, valpreventieve maatregelen. Wettelijk gezien is het gebruik van vrijheidsbeperkende maatregelen aan strenge regels gebonden en moet er zeer terughoudend mee omgegaan worden. De beroemde Zweedse band, ook in het CWZ in gebruik, wordt in de ban gedaan. Tafelbladen ( ter voorkoming van uit de stoel vallen) mogen niet meer aangebracht worden en de bedhekken mogen niet meer omhoog ( ter voorkoming van uit bed vallen) tenzij de patiënt het wil cq goedkeurt. Het gebruik van polsbanden om te voorkomen dat infuzen en sondes verwijderd worden staat ook ter discussie. En hetzelfde geldt voor maatregelen ter voorkoming van wegloopgedrag. Zonder twijfel vindt iedereen dat al die maatregelen niet nodig moeten zijn. De patiënt EN de mensen om hem/haar heen worden er absoluut niet gelukkiger van!! Maar hoe moeten we dan het vallen voorkomen, ervoor zorgen dat de patiënten niet weglopen en de sondes en infuzen laten blijven waar ze horen?
Het beste advies is 24/7 ernaast gaan zitten!!!! Individuele aandacht bieden.......
Alleen staat er in geen enkele wet/protocol of advies wie dat 24/7 moet doen.? Hoe moet dat in de nachtdienst, de avonddienst en in drukke tijden?
Wie de oplossing weet melde zich!!!
Abonneren op:
Posts (Atom)